ساختمان ها از طیف وسیعی از اجزای سازه ای ساخته می شوند. به دلیل وابسته بودن ایمنی سازه به اجزای سازنده خود، ساخت استاندارد کلیه اجزا، برای همه ساختمان ها ضروری است. ستون ها یکی از اجزای جدایی ناپذیر هر سازه هستند که با استفاده از مصالح مختلفی ساخته می شوند. ستون فلزی از متداول ترین انواع ستون می باشند و امروزه کاربرد زیادی در ساخت و ساز دارند. در این مطلب لاهیج سوله به معرفی ستون فلزی و انواع آن می پردازیم. تا آخر مطلب با ما همراه باشید. 

ستون فلزی در ساختمان

ستون فلزی حیاتی‌ترین عضو یک سازه است که استفاده از آن قدمتی به اندازه تاریخچه ساختمان‌سازی بشر دارد. حیاتی بودن این عضو باعث شده که ایمنی و استحکام آن اهمیت زیادی داشته باشد. میزان اهمیت این عضو تا حدی است که در فرهنگ‌عامه هم برای آن ضرب‌المثل وجود دارد و حتی ممکن است هنگام خواندن روزنامه، با سؤالی در مورد ستون فلز ساختمان در جدول آن مواجه شوید.

ستون چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر سازه‌ای، ستون آن است.

فارغ از نوع سازه، تمامی ستون‌ها به نوعی فلزی هستند، چون که بدون وجود یک المان فلزی، ستون مقاومت کششی پایینی داشته و امکان فروریختن آن وجود دارد.

به همین دلیل، برای ساخت ستون‌ها از مقاطع فولادی مختلف مثل میلگرد، تیرآهن، قوطی و لوله استفاده می‌شود و قیمت آن‌ها مثل قیمت لوله، در محاسبات هزینه نهایی پروژه تأثیرگذار خواهد بود. البته معمولاً از این مقاطع به تنهایی برای ساخت ستون استفاده نمی‌شود. و ممکن است آن‌ها را در کنار مقاطع فولادی دیگر مثل ورق سیاه و تسمه به کار ببرند یا با بتن ترکیب کنند.

وظایف اصلی ستون فلزی به شرح زیر است:

• تحمل بارهای وارده از سقف و کف
• انتقال بار از یک تیر به تیر دیگر
• انتقال بار به سقف یا کف

انواع ستون فلزی درر ساخت و ساز

• بر اساس سطح مقطع
• بر اساس نوع بارگذاری
• بر اساس انواع تقویت کننده ها
• بر اساس مواد ساختمانی
• بر اساس اندازه

مطالب بیشتر لاهیج سوله : مراحل نصب اسکلت فلزی به چه صورت است

انواع ستون فلزی براساس سطح مقطع

انواع مختلفی از ستون های فلزی براساس نوع سطح مقطع تولید می شوند که براساس نوع سازه و میزان بارهای محاسبه شده، به کار می روند. در ادامه به انواع آن ها اشاره می کنیم.

۱.ستون چهارگوش مستطیلی یا مربعی

ستون های چهارگوش، به دلیل طراحی و اجرای ساده، از محبوبیت بالایی برخوردار و در ساخت و ساز بسیار رایج هستند.

معمولا این ستون ها در ساختمان های چهارگوش، سوله و انبار مورد استفاده قرار می گیرند. لازم است بدانید برای اجرا، طرح اولیه ستون ها در نقشه فونداسیون اسکلت فلزی باید طبق اندازه های محاسبه شده باشد؛ در غیر این ‌صورت با ساخت ستون های غیراستاندارد، ایمنی کل ساختمان به خطر می افتد.

۲.ستون فلزی دایره ‌ای

ستون های دایره ای فلزی از قوطی و پروفیل با قطر و ضخامت متفاوت ساخته می شوند. این ستون ها بیش از  چهار میلگرد طولی در درون خود جای می دهند که اغلب مقاومت خمشی بالاتری نسبت به ستون های مستطیلی یا مربعی دارند. برای حذف لبه ها، افزایش زیبایی ساختمان ها و شمع کوبی از ستون دایره ای استفاده می شود.

۳.ستون فلزی L شکل

ساخت و ریخته‌گری ستون های L شکل ساده و شبیه به ستون های چهارگوش است . مقاومت بالای ستون های ال شکل در برابر بارها، اغلب آن ها را به گزینه‌ عالی برای ساختمان‌ ها و سایر سازه‌ های سنگین تبدیل کرده است. معمولا طراحان سازه، از این ستون ها در گوشه های دیوارهای مرزی در سایزها و ضخامت های مختلف استفاده می کنند.  

۴.ستون فلزی T شکل

مانند ستون های چهارگوش، در طراحی ستون های T شکل، از انواع تیرآهن، میلگرد و نبشی در اندازه های متفاوت استفاده می شود؛ اما ممکن است از نظر اجرا تفاوت هایی با یکدیگر داشته باشند. این نوع ستون معمولا در ساخت پل ها و سایر سازه های مدرن کاربرد دارد.

۵.ستون فلزی V شکل

ستون های V شکل از نظر طراحی و اجرا با دیگر اشکال ستون های فلزی متفاوتند و در مکان های خاص و منحصر به فردی به کار می روند. به همین خاطر استفاده از آن ها رایج نیست. برای ساخت آن ها تیرآهن را با ایجاد یک برش مثلثی خم می‌ کنند تا به شکل V درآید، سپس به روش‌ های خاصی آن را ارتقا می دهند تا محکم و ثابت شود‌.

با لاهیج سوله همراه باشید : سازه ‌های قابی : نگاهی اجمالی به انواع سازه ‌های قابی و کاربرد آنها

۶.ستون فلزی شش ضلعی

طراحی و اجرای ستون های شش ضلعی،  به دلیل نیاز به مهارت و دقت بسیار بالا هزینه بالایی را به دنبال خواهد داشت. از آن ها در ساخت ساختمان های خاص همچون سالن های همایش و کنفرانس استفاده می شود.

۷.ستون ‌های فلزی Y شکل

ستون Y شکل دارای مدل ترکیبی، یکپارچه و منحنی می باشد.  ستون های ترکیبی، از اتصال ستون های ساده و V شکل ساخته می شوند. نوع یکپارچه آن ها که به صورت پیش ساخته در کارخانه تولید می شود، از مقاومت بالاتری در برابر لرزش برخوردار است و در مکان هایی مانند پل های معلق استفاده می شود. نوع منحنی آن نیز به دلیل انحنای لبه ها، قادر به تحمل میزان زیادی از بارهای سنگین وارده است.

به طورکلی برای ساخت هر کدام از انواع مدل های ستون Y شکل، انجام محاسبات فراوان و دقیق سازه ای و همچنین تخصص بالا ضروری است. اجزای فلزی تشکیل دهنده این محصول، نبشی، ناودانی، تیرآهن‌ و میلگرد هستند که اعضای خمشی آن با اتصالات، پیچ و میخ ‌های فولادی، محکم می‌ شوند.